Psikolojik Cezalar

Kur'an'daki cehennem tasvirlerinden anlaşıldığına göre yukarıda özellikleri belirtilen fizyolojik cezalardan başka, bir de psikolojik nitelikli azap vardır. Bu tür azap, ruhlara en şiddetli ıstırabı verecek; bu azaba müstahak olanların Allah'ı görmekten ve O'nunla konuşmaktan mahrum bırakılarak ilahî lanete uğratılmaları şeklinde vuku bulacaktır.[85] Bütün amellerinin boşa gitmesi[85],  Allah'a ortak kılınan putların kendisine bağlananları terketmesi[85], ahirette nasiblerinin olmaması[85], ahirette unutulmaları[85], yardımsız bırakılmaları[85], kovulmaları[85], dostsuz ve yardımsız kalmaları[85], göğün kapılarının onlara açılmaması[85], özür beyan edemeyecek olmaları[85], ziyanda olmaları[85] gibi psikolojik azaplarla da  cezalandırılırlar.



Yine bunların yanında, ba's zamanında suçlular başları eğik olduğu halde Allah'ın huzurunda dururlar[85], yüzleri kara[85] ve somurtkan olacaktır.[85] Amel defterleri büyük küçük her şeyi kaydetmiştir.[85] Kendi  organları, kendi aleyhine şahitlik ederler[85], günahlarını sırtlarına yüklenmişlerdir.[85] İnfakında cimrilik gösterdikleri malları boyunlarına dolanacaktır[85], zemmedilmiş[85], kınanmış[85] ve Allah'ın buğzuna uğramışlardır[85], hor ve hakirdirler[85], üzüntüler içinde parmaklarını ısıracaklardır.[85]



İslam âlimleri, en büyük saadet olan cemâl-i ilâhîyi müşahede etmekten mahrum bulunmayı en ıstıraplı azap olarak telakki etmişlerdir. "Acıklı, büyük, şiddetli, aşağılayıcı, sürekli, uzun süreli" gibi nitelikler taşıyan cehennem azabının kâfirler için "ahkab" adı verilen uzun devirler süreceği, bunun kâinatın ömrü kadar sürekli olacağı, fakat ilahî iradeye bağlı olarak sürenin uzatılıp kısaltılabileceği[85], Kur'an'da verilen bilgiler arasında yer alır.[85]