4- Cuma Hatipleri

Cuma hutbeleri son derece mühimdir. Öteden beri İslâm aleminde bu işe büyük önem verilmiştir. Çünkü o gün bölgenin bütün erkekleri o saatte cumada bulunmak ve ses çıkarmadan hutbeyi dinlemek zorundadırlar. Cemaat, yaşları, anlayışları, sosyal durumları ve kültür seviyeleri birbirinden farklı insanlardan oluşmakta ve herkes hocanın konuşmasının kendisi için tatminkar olmasını beklemektedir. İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyük şehirlerde namaz kılma hususunda gevşek davranan kimseler cumaya gitmemenin yolunu rahat bulabildiği halde küçük yerlerde psikolojik baskı altında camiye gitmek zorunda kalmaktadırlar. Hutbe aynı zamanda böylelerini camiye ısındırıcı mahiyette olmalıdır.



Bu sebeple hutbenin hem hazırlanışı hem de sunuluşu çok önemlidir. Cami imamları içerisinde bu işi yapacak kapasitede olanların sayısı azdır. Yapılacak iş, eskisi gibi "Cuma hatipliği"ni ihya etmektir. Bunun için bir kadro ihdasına gerek yoktur. Bugün üniversitelerde, okullarda ve diğer mesleklerde bulunup bu işi yapabilecek kapasitede insanlar vardır.



Böyleleri bu iş için sözleşmeli olarak istihdam edilebilirler.



Ya da bu iş okullara veya üniversiteye hariçten derse gitmek gibi kabul edilebilir ve o şekilde bir ücret sistemi geliştirilebilir.



Diyanet işleri Başkanlığı bir çok ilim adamımızın yetişmesi için büyük imkanlar sağlamıştır. Her biri başkanlığın personeli olan bu kişiler yetiştikten sonra ayrılarak üniversitelere geçmişlerdir. Yetişen personelin başkanlıktan ayrılması, hizmette kalitenin artmasına yönelik çalışmaların beklenen sonucu vermemesine yol açmıştır. Bu yolla, yetişmiş elemanları tekrar cami görevine çekme imkanı ortaya çıkacaktır.[72]



[73] Dr. Alexis Carrel, İnsan Bu, Meçhûl, İst: 1971, sh. 23. vd.



[74] İmam Ahmed b. Hanbel, el-Müsned, İst:1401, Çağri yay. c. V, sh. 411.



[75] İmam-ı Merginani, el-Hidaye Şerhû Bidayetü'l Mühtedi, Kahire; 1965, c. II, sh.173. Ayrıca İmam-ı Kasani, el-Bedaiû's Senai, Beyrut: 1974 c. VI, sh. 196; Molla Hüsrev, Dürerû'l Hükkâm, İst: 1307 c. II, sh.129.



 (12) İmam-ı Merginani, a.g.e., c. IV, sh..160. Ayrıca Şeyh Abdülgani el-Meydani, el-Lübah'I fi Şerhi'l Kitap, Beyrut: 1400 c. III, sh. 144; İbn-i Hümam, Fethû'I Kadir, Beyrut:1318, c. VIII, sh. 257 vd.



[76] Şeyh Muhammed b. Süleyman, Mecmuaû'I Enhur (Şerhû Damad), İst: 1316 bsk. ofset: Beyrut: ty. D. İhya Yay. c. II, sh. 615.



[77] İmam-ı Kasani, a.g.e., c. VII, sh.241, Ayrıca İmam-ı Serahsi, el-Mebsut, Beyrut: ty., c. XXVI, sh. 60.



[78] Molla Hüsrev, a.g.e., c. II, sh. 89.



[79] İmam-ı Merginani, a.g.e., c. IV, sh.160.







[80] Sahih-i Buhari, İst: 1401, c. VIII, sh. 42. K. Diyet: 22.











[81] Molla Hüsrev, a.g.e., c. V, sh. 91.











[82] İmam-ı Merginani, a.g.e., c. II, sh.103.











[83] Molla Hüsrev, a.g.e., c. IV, sh. 160. Ayrıca Şeyh Abdulgani el-Meydani, el-Lübab fi Şerhi’l-Kitap, Beyrut: 1400 c. III, sh. 144; İbn-i Hümam, Fethü’l-Kadir, Beyrut: 1318, c: VIII, sh. 257 vd.











[84] İmam-ı Serahsi, a.g.e., c. IX, sh. 100. Ayrıca bkz. İmam-ı Merginani, a.g.e., c. II, sh.103.











[85] Yusuf Kerimoğlu, Kelimeler ve Kavramlar, İnkılap Yayınları: 80-84.