'Ümmî', anneye mensup, anasından doğduğu gibi kalan, okuma-yazma bilmeyen demektir. 'Ümm' anne demektir ki, 'ümmî' anneye nisbet edilen şeydir.



Kavram olarak 'ümmî', yalnazca okuma-yazma yoluyla elde edilen bilgileri bilmeyen, doğal hali üzere kalan kişiyi anlatır.



'Ümmî' kelimesi, anneye nisbet edilmesi sebebiyle, hem gönlünü kitabî bilgilerle doldurmamış kişiyi ifâde eder, hem de saflığı, yaratılış berraklığını ve anne merhametini dile getirir.



Annesinin kendisine verdiği bilgilerle yetinmiş, okuma-yazma bilmeyen ve bu yolla elde edilebilecek kitabî bilgileri öğrenmeyen, zihni parlak, annesine nisbet edilen kişilere 'ümmî' denilir.