Mebî' ile Semenin Ayırıcı Özellikleri:

1. Satım akdinin meydana gelmesi için satılan malın mütekavvim olması şarttır. Halbuki semen şarap gibi mütekavvim olmayan bir mal da olabilir. Bu takdirde zimmette şarabın bedeli borçlanılmış sayılır.



2. Satımın yürürlük kazanması için, satılanın akit sırasında satıcının mülkünde olması gerekirken, semen için böyle bir şart yoktur.



3. Selem akdinde satış bedeli vadeye bağlanamazken, satılan mal vadeli olur.



4. Satış bedelinin teslimi ile ilgili olarak çıkan külfet ve harcamalar alıcıya, satılan malın teslim masrafları ise satıcıya aittir.



5. Satış bedeli belirlenmeden yapılan satım akdi fasit, satılan mal belirlenmeden yapılacak satış ise bâtıl olur.



6. Satılanın kabzdan önce telef olması ikâteye (karşılıklı rıza ile akdi bozma) engel olurken, semenin telef olması ise böyle bir engel doğurmaz.



7. Menkut olan satılanda, kabzdan önce alıcının tasarrufu caiz değilken; satış bedelinde böyle bir tasarruf geçerli olur. Günümüzde alacakların senet ve çek ciroları yoluyla başkasına havale edilmesi bu niteliktedir.



8. Alıcının, satılan malın teslimini isteyebilmesi için, satış bedelini önce teslim etmesi gereklidir (Fetâvâl-Hindiyye, III, 27, 28; Ahmed b. Hanbel, Müsned, I, 393, 398; Ali Haydar, a.g.e., I, 353, 354; Mecelle, Mad., 285-287, 288; Hamdi Döndüren, a.g.e., s. 86, 87, I 14,115; ez-Zühayli, a.g.e., I, 202).



Hamdi DÖNDÜREN